"Уақыты келді": Германия Украинаға Patriot жүйесін сатып алып береді

14 шілде, дүйсенбі күні Германия Қорғаныс министрлігінің өкілі үкіметтік баспасөз мәслихатында DW тілшісінің сауалына жауап бере отырып, Patriot кешендерін сатып алу жөніндегі келісімді растады, деп хабарлайды Jambylinfo.kz dw.com-ға сілтеме жасап.

Дегенмен, толық мәлімет бермей, АҚШ астанасына сапармен барған Германияның қорғаныс министрі Борис Писториустың кешкі мәлімдемесін күтуге кеңес берді. Бұл жеткізілім жайлы АҚШ президенті Дональд Трамп та ресми түрде жариялады. Бұл — Ресейдің Украинаға қарсы жалғасып жатқан соғысына байланысты қабылданған шешім.

"Мерц пен Трамп арасындағы байланыс өз нәтижесін беруде"

Үкімет өкілі Штефан Корнелиус канцлер Фридрих Мерцтің жақында Трампқа Украина үшін екі Patriot батареясын сатып алуды ұсынғанын айтты. Ол Еуроодақтан тыс басқа да еуропалық елдердің кем дегенде бір батареяны қаржыландыруы мүмкін екенін жеткізді. Бұған дейін бұл тізімде Норвегия аталуы мүмкін екені баспасөзде жазылған еді. Корнелиус жүйелердің Украинаға «мейлінше тез» жеткізілетінін мәлімдегенімен, нақты мерзімін атаған жоқ.

Германия сыртқы саясат қоғамының сарапшысы Айлин Матле бұл келісімді канцлер Мерцтің жеке жетістігі әрі Берлиннің халықаралық саясаттағы белсенді рөлінің көрінісі деп бағалайды. «Мерц Трамппен байланыс орнатып, нақты нәтижеге қол жеткізді», – дейді сарапшы.

Осылайша, Германия Украинаға әуе қорғанысы саласында жетекші қолдаушы елдердің бірі ретінде қала береді. Ресейдің басып кіруі басталғалы бері Берлин Киевке үш Patriot кешенін және басқа да әскери жүйелерді берген болатын. Қазіргі таңда бундесверде тоғыз кешен қалды, сондықтан Германия көбірек жүйе бере алмайды. Осыған байланысты ел АҚШ-тан өз қажеттілігі үшін сегіз жаңа батарея мен зымырандарға тапсырыс берген, олар 2030 жылға дейін жеткізіледі. Сонымен қатар Германияда Еуропадағы алғашқы Patriot зымырандарын шығаратын зауыт салынып жатыр.

Австриялық әскери сарапшы Маркус Райснер бұл шешімді оң бағалады, бірақ Трамптың «қамшы мен пряник» саясатын жалғастырып отырғанын айтты. Ол Ресейдің соғысты тоқтата қоюы екіталай екенін, Украинаға қысымды күшейту қажет екенін жеткізді.

Тек Patriot емес, оқ-дәрі де маңызды

Германиядағы билеуші коалициядағы консерваторлар мен социал-демократтар бұл келісімді қолдап отыр. Христиан-демократиялық одақ депутаты Родерих Кизеветтер DW-ге берген жауабында бұл шешім бұрыннан пісіп жетілген, әсіресе президент Трамп кезінде АҚШ-тың Украинаға әскери көмекті азайтуы мүмкін деген болжам аясында, деді. Ол бұл келісім трансатлантикалық қатынастар үшін де тиімді екенін, ал Трамп үшін — табыс көзі болатынын атап өтті.

Осы партиядағы тағы бір депутат, Бундестагтың қорғаныс комитетінің төрағасы Томас Ревекамп соңғы күндері Украинаға жасалған шабуылдардың Ақ үйді тез шешім қабылдауға итермелегенін айтты. Оның айтуынша, бұл келісімге Германия канцлері мен қорғаныс министрінің АҚШ-пен жүргізген келіссөздері де ықпал еткен.

Кизеветтер Украинаға тек Patriot жүйелері ғана емес, олармен бірге зымырандар мен басқа да оқ-дәрілер қажет екенін атап өтті. Ол ресейлік қару-жарақ қоймаларын, ұшыру қондырғылары мен әскери аэродромдарды дәл соққыға алу үшін Киевке дәлме-дәл қару қажет екенін жеткізді. Бұл ретте Германия үкіметін Taurus қанатты зымырандарын Украинаға беруге және АҚШ-тан JASSM зымырандарын сатып алуға шақырды. Бұл екеуі де жойғыш ұшақтардан ұшырылады.

Канцлер Мерцтің ұстанымы әзірге өзгерген жоқ – Taurus зымырандарын беру жоспарда жоқ, бірақ бұл мәселе алдағы уақытта қайта қаралуы мүмкін. Сонымен қатар Германия мамыр айынан бері Украинада жергілікті өндірістегі ұшқыр әрі алыс қашықтыққа ұша алатын зымырандар мен дрондардың өндірісін қаржыландырып жатыр. Қорғаныс министрлігі бұл жобалар өндірістік қарқынының жоғары екенін атап өтті, ал БАҚ бұл қарулар шілде айының соңында Украина Қарулы Күштеріне жеткізілуі мүмкін екенін хабарлады.

АҚШ ұстанымын не өзгертті?

АҚШ-тың Украинаға қару жеткізу туралы ұстанымын өзгерткені туралы ақпарат Украинаға жасалған жаңа шабуылдар мен Ресейдің алдағы апталарда шабуылын күшейтуі мүмкін деген алаңдаушылық аясында жария болды. Axios басылымының жазуынша, президент Трамп бұл шешімді Франция президенті Эммануэль Макронмен сөйлесу барысында Ресей президенті Путиннің сөзіне сүйене отырып қабылдаған.

Трамп бұл туралы Мерцпен де айтқан ба – нақты белгісіз. Германия үкіметінің өкілі Корнелиус бұл сауалға тікелей жауап бермей, тек Украинаға қорғаныс әлеуетін күшейту қажет екенін, ал Ресей тарапынан күштердің шоғырлануы байқалып отырғанын жеткізді. Бұл туралы Томас Ревекамп та айтты. Ол Германия мен Батыс елдерін Украина соғысты жеңіп шыққанға дейін оны барлық қажетті құралдармен қамтамасыз етуді жалғастыруға шақырды.

Айлин Матле бұл шешімді Ресейдің шабуылға шығуы емес, жалпы майдандағы шиеленістің артуы және Украинаға шұғыл қолдау қажеттігімен байланысты деп есептейді. Оның айтуынша, Ресей әлдеқашан шабуылға көшкен, ал жазда жағдай ушығады деген болжам бұрыннан болған.