Ұйқы – адам денсаулығы мен өмір сапасын айқындайтын негізгі факторлардың бірі. Адам өмірінің шамамен үштен бірі ұйқымен өтетіні кездейсоқ емес. Бұл кезеңде ағза тынығып қана қоймай, ішкі мүшелердің жұмысы қалпына келеді, ми ақпараттарды өңдеп, жүйке жүйесі реттеледі. Дәрігерлердің айтуынша, ересек адамға тәулігіне орта есеппен сегіз сағат ұйықтау жеткілікті. Бұл уақыт ағзаны толыққанды қалпына келтіруге және жаңа күнді сергек бастауға мүмкіндік береді, деп хабарлайды Jambylinfo.kz

Ұйқының ағзаға тигізетін пайдасы

Сегіз сағаттық ұйқы ең алдымен мидың дұрыс жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Ұйқы кезінде адам күндізгі алған ақпаратты есте сақтап, қажетсізін сүзіп тастайды. Сондықтан оқушылар мен студенттерге, жалпы интеллектуалдық жұмыс істейтін адамдарға дұрыс ұйқының маңызы ерекше.

Жүрек пен қан тамырлары үшін де ұйқы өте қажет. Түнгі тынығу кезінде қан қысымы тұрақтанып, жүрек соғысы қалыпқа келеді. Бұл өз кезегінде жүрек-қан тамыр ауруларының алдын алуға көмектеседі.

Иммундық жүйе де ұйқыға тікелей байланысты. Жақсы ұйықтаған адамның ағзасы түрлі вирустар мен бактерияларға қарсы тұра алады. Ал ұйқысыз жүрген адамның ауруға шалдығу қаупі жоғары болады.

Сондай-ақ ұйқы – сұлулық пен ұзақ өмірдің кепілі. Түнде тері жасушалары жаңарып, ағза қартаю процесін баяулатады. «Сұлулық ұйқысы» деген түсініктің пайда болуы да осыған байланысты.

Дұрыс ұйықтамаудың зиянды салдары

Ұйқының жеткіліксіздігі ағзаға айтарлықтай зиян тигізеді. Ең алдымен, миға салмақ түсіп, зейін мен есте сақтау қабілеті төмендейді. Ұйқысыз адам жұмысқа шоғырлана алмай, қателікке жиі ұрынады.

Психикалық денсаулыққа да әсері зор. Ұйқы жетіспеген жағдайда ашушаңдық, күйзеліс пен мазасыздық пайда болады. Бұл адамның қарым-қатынасына, жұмысындағы және оқуындағы нәтижелеріне кері әсер етеді.

Ұйқы аздығы зат алмасуды бұзып, артық салмақ жинауға ықпал етеді. Ғалымдар ұйқысыздық кезінде ағзада аштық гормондары көбірек бөлінетінін анықтаған. Бұл тәбетті күшейтіп, адамды артық тамақ ішуге итермелейді.

Сонымен қатар ұйқысыздық жүрек-қан тамыр жүйесіне қауіпті. Түнгі тынығудан айырылған адамдарда инфаркт пен инсульт қаупі едәуір жоғары болады. Ұйқының жетіспеушілігі иммунитетті әлсіретіп, ағзаны түрлі жұқпалы ауруларға бейім етеді.

Ұйқы мәдениетінің маңызы

Ұйқының сапасын арттыру үшін дұрыс күн тәртібін ұстану қажет. Кешкі уақытта тым ауыр тамақ ішпеу, ұйықтар алдында гаджеттерді қолданбау, бөлмеде жарықты азайтып, тыныш орта қалыптастыру ұйқыны жақсартады. Сонымен қатар бір уақытта ұйықтап, бір уақытта тұру әдетін қалыптастыру маңызды.

Сегіз сағаттық ұйқы – адамның физикалық әрі психологиялық саулығының кепілі. Ол ми қызметін жақсартып қана қоймай, жүрек-қан тамырларын қорғайды, иммунитетті нығайтады және өмір сапасын арттырады. Ал ұйқысыздық, керісінше, түрлі аурулардың дамуына себеп болып, өмір сүру ұзақтығын қысқартады. Сондықтан әр адам ұйқыны денсаулықтың басты негізі ретінде бағалап, жеткілікті демалуды күнделікті әдетке айналдыруы тиіс.