жұма, 5 желтоқсан, 2025 12:38

Jambylinfo.kz - Әлемдегі және еліміздегі соңғы жаңалықтар. Түрлі мәселелерден біздің ақпарат агенттігі арқылы хабарда болыңыз.

Байланыс

Бүгінгі қоғам неге жалғыздыққа бейім?

Бүгінгі қоғам неге жалғыздыққа бейім?
Pixabay.com
Қазіргі заманда адамдар арасындағы байланыс бұрынғыдан да жеңіл көрінеді — әлеуметтік желілер, онлайн қауымдастықтар, бейнеқоңыраулар арқылы әлемнің кез келген нүктесіндегі адаммен сөйлесуге болады. Бірақ, соған қарамастан, жалғыздық – XXI ғасырдың үнсіз індетіне айналып барады.

PubMed базасында 2024 жылы жарияланған халықаралық зерттеу мәліметіне сүйенсек, 50 жастан асқан адамдардың 4–15%-ы өздерін үнемі жалғыз сезінетінін мойындаған, деп хабарлайды Jambylinfo.kz 

Бұл көрсеткіш елдер арасында қатты өзгереді: мысалы, Скандинавия елдерінде ол төмен (4–6%), ал Оңтүстік Еуропада немесе Азияда әлдеқайда жоғары (10–15%).

Еуропалық комиссияның Бірлескен зерттеу орталығы (JRC) жүргізген сауалнама нәтижесі де осыны растайды: еуропалықтардың шамамен 7%-ы “жиі жалғыз боламын” деп жауап берген. Ал 18%-ы айына бір реттен де сирек достары немесе туыстарымен кездесетінін айтқан.

Психологиялық салдары

Жалғыздық — тек әлеуметтік емес, денсаулыққа тікелей әсер ететін құбылыс.

BMC Psychiatry журналында жарық көрген 15 мың неміс азаматына жасалған зерттеу нәтижесіне сәйкес, жалғыздық сезімі депрессия мен мазасыздық деңгейін арттырады, сондай-ақ ұйқының бұзылуына, жүрек-қан тамыр ауруларына бейімділікті күшейтеді. Зерттеушілердің пікірінше, жалғыздықтың әсері күнделікті темекі шегу немесе семіздікпен салыстыруға болатындай деңгейде.

Неліктен адамдар бір-бірінен алыстап барады?

Мамандар бұған бірнеше себепті атайды:

Қалалану мен цифрлану — адамдардың өмірін жеңілдеткенімен, шынайы байланыстарды әлсіретті;

Жұмыс қарқынының артуы — бос уақыт азайып, жақын қарым-қатынасқа уақыт жетпейді;

Жеке табыс пен жетістік культі — қоғам адамның эмоциялық емес, материалдық жетістіктеріне көбірек мән береді;

Әлеуметтік желілердің парадоксы — адамдарды “қосқанымен”, жалғыздық сезімін күшейтеді, өйткені басқалардың өмірімен салыстыру жиілейді.

Не істеуге болады?

Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымы (ДДҰ) соңғы жылдары жалғыздықты қоғамдық денсаулық сақтау мәселесі ретінде мойындауға шақыруда. Сарапшылар әлеуметтік байланыстарды күшейту, еріктілер қозғалысын дамыту және “қауымдастық мәдениетін” қалпына келтіру қажет дейді.

 

Бақытжан Бекболат
Автор

Бақытжан Бекболат

Бақытжан Бекболат

Ұқсас жаңалықтар